Barok, 17. ve 18. yüzyıllarda Avrupa'da ortaya çıkan ve yayılan, sanatta bir anlatım biçimidir. Portekizce düzensiz inci anlamına gelen "barroco" sözcüğünden türeyen Barok, abartılı hareket duygusu ve net detaylarıyla öne çıkar. Mimarlık, müzik, resim ve heykel alanında etkili olan Barok, sanat tarihinde Rönesans ile klasikçilik arasında yer alır. 1699'da İtalya'da kilise etkisiyle doğan bu sanat akımı, kısa sürede tüm Avrupa'ya yayılmıştır.
İçindekiler :
Barok Dönemi Mimari
Barok mimarisinin en önemli özellikleri arasında yoğun renk ve süs kullanımı, görkemli heykeller, fıskiyeli havuzlar, muazzam salonlar ve geniş tavan freskleri bulunur. Düz hatlar yerine yuvarlak hatların tercih edildiği Barok mimarisi, Versay Sarayı gibi yapılarla öne çıkar. Mimar Louis Le Vau ve bahçeci André Le Nôtre'nin eseri olan Versay Sarayı, Barok mimarisinin en tipik örneklerindendir. Ayrıca, San Carlo alle Quattro Fontane Kilisesi de Barok mimarinin dikkat çeken yapıları arasındadır.
Barok Dönemi Resim Sanatı
Barok resim sanatında sıkça işlenen konular arasında azizlerin yaşamı, mitolojik öyküler, aile tarihleri ve kahramanlık hikayeleri yer alır. Kuvvetli ışık ve gölge oyunlarıyla duygu ve hareketin güçlendirildiği bu tarzın önde gelen ressamları Caravaggio, Velazquez, Rubens, Lorrain ve Rembrandt'tır. Caravaggio'nun "Aziz Thomas’ın Şüphesi", Rembrandt'ın "Gece Devriyesi", Rubens'in "Masumların Katli" ve Vermeer'in "İnci Küpeli Kız" eserleri Barok resim sanatının en bilinen örneklerindendir.
Barok Dönemi Heykel Sanatı
Barok heykelciliği, insan ruhunun ve iç dünyasının yansıtılmasına odaklanır. İtalyan heykeltıraş Gian Lorenzo Bernini, Barok heykelciliğinin en önemli temsilcilerindendir. Bernini'nin eserlerinde tam gerçekçilik ve büyük ölçüde resimsel etkiler görülür. Bernini'nin "Apollo ve Daphne" heykeli, Barok dönemi heykel sanatının zirvelerindendir. Barok heykelciliği, ülkeden ülkeye değişen bazı özellikler göstermekle birlikte genel olarak büyük teknik üstünlük ve detaylı işçilikle dikkat çeker.
Barok Edebiyatı
Barok dönemi edebiyatı, özellikle Almanya'da özgün yapıtlar ortaya çıkarmak ve Almanca'yı edebi bir dil boyutuna getirmek için büyük çaba harcanmıştır. Martin Opitz, Barok edebiyatının önde gelen isimlerindendir. Andrea Gryphius ve İtalyan Petrus de Vinea, Barok dönemi sonelerinin belirleyici isimleridir. Bu dönemde Almanca edebi eserler taklitten uzak, özgün bir nitelik kazanmıştır. Ayrıca, İspanyol edebiyatında Cervantes'in "Don Kişot"u, Barok edebiyatının önemli bir örneğidir.
Barok Sanatı Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Barok sanatı, özellikle Roma'da yer alan kiliselerde, Avrupa'daki saraylarda ve şatolarda etkisini göstermiştir. Barok resim sanatında vücut adalelere ve damarlara kadar detaylı gösterilir. Durgu yüz ifadeleri yerini hisli ve neşeli, bazen de ıstıraplı ifadelere bırakır. Avrupa ile temasların artması sonucu Osmanlı'da da Barok tarzının etkileri görülmeye başlamıştır. İstanbul'da yer alan Nuruosmaniye, Ortaköy ve Laleli camileri ile Selimiye Kışlası, Barok mimarisinin Osmanlı'daki önemli örneklerindendir.
Barok Sanatının Sonuçları ve Etkileri
Barok sanatı, abartılı duygusallık ve görkemli estetikle dönemin sanatsal ifadesine damgasını vurmuştur. Katolik ülkelerde veba salgınının bittiğine şükretmek için yapılan Veba Sütunları, Barok dönemi eserleri arasında yer alır. Barok akımı, mimaride olduğu kadar müzik, dans ve edebiyat gibi diğer sanat dallarında da etkisini göstermiştir.
Comments